نکاتی ضروری دربارهی تغذیه و سبک زندگی دانشآموزان
تغذیه سالم در هرسنی مهم است ، اما برای کودکان در حال رشد از اهمیت ویژهای برخوردار است، مخصوصاً اگر در یادگیری دروس خود مشکل داشتهباشند. تحقیقات نشان دادهاست که بسیاری از بیماریهای دوران بزرگسالی مانند دیابت ، افزایش فشارخون ، بیماریهای قلبی و عروقی ، افزایش چربی خون و …… به نحوه تغذیه در دوران مدرسه مرتبط است . در این سنین دانشآموزان جهت تامین نیازهای تغذیهای خود به سه وعده غذایی اصلی (صبحانه، ناهار، شام) و دو میان وعده ( بین صبح تا ظهر و عصر) نیاز دارند.
صبحانه به دلایل خاصیت آرامبخش در ابتدای روز، رفع گرسنگی و عطش سلولهای بدن بخصوص سلولهای مغز، تنظیم قند خون و تاثیر مستقیم آن بر وزن بدن مهمترین وعده غذایی محسوب میشود. همچنین مواد غذایی موجود در صبحانه تاثیر بسزایی بر روی کارایی سیستم مغز و اعصاب دانشآموز میگذارد؛ لذا این وعده غذایی نقش مهمی در یادگیری مطالب درسی و تمرکز حواس دارد، همچنین نقش اساسی نیز در پیشرفت تحصیلی ایفا میکند. به گفته یک فوقتخصص گوارش و تغذیه کودکان، برای یادگیری بهتر در مدارس و یا افزایش بازدهی کودکان نیازمند تغذیه مناسب هستند.
کودکان در سنین حساس زندگی از نظر رشد جسمی و فکری قرار دارند و اختلالات تغذیهای میتواند عوارض ناگواری بر سلامت آنان بجا گذارند.کودکان دبستانی روزانه به ۷ وعده کربوهیدرات و در هر وعده نصف فنجان حبوبات، ماکارونی یا برنج به همراه یک برش نان گندم نیاز دارند. علاوه بر آن ۵ وعده میوه و سبزیجات نیز باید در سبد غذایی آنها باشد. زمانی که کودکان رفتن به مدرسه را آغاز میکنند، بیش از ۵۰ درصد کالری مصرفی آنها روزانه صرف این کار میشود؛ پس در برنامه غذایی کودکان کمیت و کیفیت صبحانه اهمیت فراوان دارد .
آیا تغذیه بر پیشرفت تحصیلی تاثیر دارد؟
پژوهشهای آماری نشان میدهد که حدود ۴۰ درصد بچههای سنین مدرسه، بدون صبحانه روزشان را آغاز میکنند. این در حالی است که به دلیل اهمیت این وعده غذایی در برخی از کشورهای خارجی در مدارس برای بچههای برنامه صبحانه گذاشته شدهاست. تحقیقات نشان داده بچههایی که قبل از رفتن به مدرسه صبحانه میخورند نمرات املا و ریاضی بهتری میگیرند و کمتر از کلاس غایب میشوند.
از طرفی دیگر ثابت شده بچههایی که صبحانه نمیخورند، به احتمال بیشتری در طول روز به خوردن غذاهای چرب که ارزش غذایی ندارند، روی میآورند و همین مسئله باعث بیمار شدن و ایجاد مشکلاتی در آینده برای آنها میشود. البته تأکید ما به خوردن صبحانه سالم است .
صبحانه ایدهآل برای دانشآموزان :
اگر در خانواده صبحانه بهعنوان و عده غذایی مهم تلقی شود و همه اعضای خانواده هر روز دور سفره صبحانه بنشینند، کودکان نیز به صرف صبحانه تشویق میشوند . دانشآموزان میتوانند از غذاهایی مثل نان و پنیر و گردو ، نان و تخم مرغ ، نان و کره مربا همراه با یک لیوان شیر همچنین فرنی ، شیر بنج ، حلیم ، عدسی و خوراک لوبیا به عنوان صبحانه استفاده کنند .
گروههای غذایی و فواید آن در وعده صبحانه دانشآموزان :
۱ – غلات : مانند نان سبوسدار باعث جذب ویتامینها و تأمین انرژی جسمانی مورد نیاز دانشآموزان میشود.
۲ – لبنیات : حاوی مقدار زیادی کلسیم و فسفر هستند و در رشد استخوانها نقش بسزایی دارند .
۳ – قندهای ساده : مانند عسل، مربا، خرما و …، بهدلیل انرژیزایی و تنظیم قندخون در وعده صبحانه الزامی هستند.
۴ – سبزیجات : مانند گوجه فرنگی، خیار و…، بهدلیل وجود مواد معدنی و ویتامینها بهخصوص ویتامین C باعث افزایش مقاومت بدن در برابر بیماریها و تنظیم کارکرد رودهها میشود.
۵ـ مغزها : مانند گردو، بادام، کنجد و … حاوی فسفر، منیزیم، آهن و انرژی هستند و برای تقویت قوای ذهنی و تقویت حافظه در وعده صبحانه اهمیت فراوانی دارد.
۶ – حبوبات : مانند عدس، لوبیا و… منابع عالی پروتئین و آهن هستند.
در انتها مسئولین در مدارس باید تلاش کنند از فروختن نوشابه و مواردی که فاقد ارزش غذایی میباشند جداً پرهیز کرده و کودکان را به خوردن لبنیات و میوه تشویق کنند.